Gaja, Kaja – imię żeńskie, pochodzące od postaci z mitologii greckiej, Ziemi-Matki (gr. Γαῖα – „Ziemia”), lub stanowiące żeński odpowiednik łacińskiego imienia Gajusz (Gaius), należącego do nielicznej grupy najstarszych imion rzymskich (imion właściwych, praenomen, por. Marek, Tyberiusz, Tytus, Aulus). Według różnych źródeł Gajusz ma bądź to niewyjaśnione pochodzenie, greckie lub etruskie, bądź to uznawane jest za oznaczające „cieszący (rodziców)”, por. gaudeo – „cieszę się” (zob. Gaudenty). Gaja oznaczałaby zatem „ciesząca rodziców”.
Na starożytność imienia Gajusz wskazuje jego pisownia. Tradycyjnie było ono oznaczane skrótem C., co pierwotnie oznaczało g, gdyż litera C pochodziła od greckiej Γ (zaś litera K oznaczała k). Litery te stosowano w ten sposób do roku 312 p.n.e., kiedy cenzor Appiusz Klaudiusz zmienił pisownię, wprowadzając literę G powstałą z przekształcenia C, a literze C nadał wartość k. Oznacza to, że pisownia imienia Gajusz utrwaliła się jeszcze przed reformą, co wskazuje na pochodzenie tego imienia sprzed IV wieku p.n.e..
Odczytanie zapisu Caia jako Kaia, zamiast Gaia, dało początek znanej również w polszczyźnie obocznej formie imienia. Sentencja rzymskiej przysięgi małżeńskiej to: ubi tu, Caius, ibi ego, Caia – „gdzie ty, Gajuszu, tam i ja, Gaja”.
Forma Gaja funkcjonowała także jako zdrobnienie imienia Grażyna.
W styczniu 2025 r. w rejestrze PESEL wykazano 27258 kobiet o imieniu Kaja nadanym jako imię pierwsze. Forma Gaja zastosowana została rzadziej: 5582 razy. Najczęściej występujące imię żeńskie – Anna, nosi natomiast 1068330 kobiet.
Gaja imieniny obchodzi
28 lutego, jako wspomnienie św. Kajusa, wspominanego wspólnie ze św. Pupulem, Cerealem i Serapionem
10 marca, jako wspomnienie św. Gajusza, wspominanego razem ze św. Aleksandrem z Apamei,
22 kwietnia, jako wspomnienie papieża Kajusa,
27 września, jako wspomnienie św. Kajusa, biskupa Mediolanu,
14 października, jako wspomnienie św. Kajusa z Koryntu.
Odpowiedniki w innych językach
łacina – Gaia
język angielski – Gaia, Kaia
język estoński – Kaja, Kaia
język norweski – Kaja
język słoweński – Gaja
język włoski – Gaia
język hebrajski – גאיה
Osoby noszące imię Gaja i Kaja
Kaja Danczowska – polska skrzypaczka
Kaja Godek – polska aktywistka antyaborcyjna
Kaia Iva – estońska polityk
Kaja Juvan – słoweńska tenisistka
Kaja Kallas – estońska polityk, premier Estonii
Kaia Kanepi – estońska tenisistka
Grażyna Kuroń, znana także jako Gaja Kuroń – polska opozycjonistka, pierwsza żona Jacka Kuronia, matka Macieja Kuronia
Kaja Mirecka-Ploss – pisarka, projektantka mody, działaczka społeczna
Kaija Parve – była estońska biathlonistka, reprezentantka ZSRR
Kaja Paschalska – polska aktorka
Kaya Scodelario – brytyjska aktorka i modelka
Kaja Tokarska – polska lekkoatletka, płotkarka
Kaja Załęczna – polska piłkarka ręczna
Gaja Grzegorzewska – polska pisarka, autorka kryminałów
Kaia Gerber – amerykańska modelka
Dowiedz się więcej o pochodzeniu, znaczeniu i ciekawostkach związanych z imieniem Gaja. Sprawdź, czy jest to imię tradycyjne, czy raczej współczesne, oraz jakie postacie historyczne lub współczesne noszą to imię.